حسن بن اسداللّه رأفت فرمان‌آرای اصفهانیحسن بن اسداللّه رأفت فرمان‌آرا اصفهانی، از شعراء و خوش‌نویسان اصفهان در قرن چهاردهم هجری می‌باشد. ۱ - معرفی اجمالیمیرزا حسن فرمان‌آرا، متخلّص به «رافت» [فرزند میرزا اسداللَّه خان، از شعراء و خوش‌نویسان اصفهان در قرن چهاردهم هجری که یکی از اجدادش ابراهیم خان بلوچ از سرداران قشون نادرشاه افشار و مامور تعقیب اشرف افغان هنگام فرار به طرف زرقان فارس بوده است. او با کشتن اشرف و فرستادن سر او به درگاه نادر مورد ملاطفت او قرار گرفت و به سرداری بلوچستان منصوب شد.]میرزا حسن در اصفهان علم و ادب آموخت و به خاطر مهارت در انشاء و ادب در سمت منشی‌گری کنسولگری انگلیس به‌کار پرداخت. [در زمان احمدشاه قاجار او به لقب «رافت الملک» ملقّب شد. امّا در زمان رضا شاه و پس از تصویب قانون لغو القاب دولتی، شهرت خود را به «فرمان آرا» تغییر داد.]او مردی فاضل و خوش‌مشرب بود و علماء و ادباء به گرد او جمع می‌شدند و محفل علم و ادب تشکیل می‌دادند. خود او طبع روانی در شعر داشت و عضو انجمن ادبی شیدا بود و اشعارش در دوره اول مجله دانشکده به چاپ می‌رسید. [همچنین او انجمن ادبی محبّت را تاسیس کرد. وی خطوط مختلف خصوصاً خط نسخ را خوش می‌نوشت. نمونه‌ای از خط او (آیةالکرسی) با رقم «کتبه العبد الاقل حسن بن میرزا اسداللَّه خان اصفهانی ۱۳۲۱» همچنین نسخه‌ای از قرآن کریم نزد فرزندش ابراهیم فرمان‌آرا موجود است.۲ - وفاترافت اصفهانی در ۲ ذیقعدة الحرام ۱۳۵۸ق وفات نمود و در یکی از اطاق‌های شمالی تکیه مادر شاهزاده دفن شد. مادّه تاریخ فوتش این بیت است: کرد بیرون سر از جنت و گفت ••••• پی تاریخ وفات «الغفران» این بیت از اوست: گر سوخت به دور رخ معشوق عجب نیست ••••• از دوری او عادت پروانه گرفتم [۱]
مهدوی، سید مصلح‌الدین، تذکره شعرای معاصر اصفهان، ص۲۰۴.
[۲]
بشارت، احمدعلی، کارنامه خاندان بشارت، ص۲۲۸-۲۲۶.
[۳]
قاسمی، رحیم، گلشن اهل سلوک، ص۲۳۹-۲۳۶.
]۳ - پانویس
۴ - منبعمهدوی، سیدمصلح‌الدین، اعلام اصفهان، ج۲، ص۴۴۹. |